Irak’ta Birleşmiş Milletler (BM) adına çalışan personelin, iş adamlarının savaş sonrası yeniden imar projeleri için iş sözleşmeleri imzalamasına yardımcı olmak karşılığında rüşvet talep ettiği ortaya çıktı. İngiltere’nin The Guardian gazetesinin soruşturması, BM Kalkınma Programı (UNDP) tarafından 2015 yılında başlatılan ve 30 bağışçıdan 1,2 milyar avroyla desteklenen ‘İstikrar için Finansman Kolaylığı’ projesine ilişkin bir dizi yolsuzluk ve kötü yönetim iddiasından birini ortaya çıkardı. . .
‘BM, IRAK’TA RÜŞVET KÜLTÜRÜNÜ DESTEKLİYOR’
Simona Foltyn’in haberinde, ABD’nin 2003’te işgal ettiği ülkeye son 20 yılda yardım için milyarlarca dolar akıtıldığı ancak ülkenin hâlâ hizmet ve altyapı yetersizliğinin sıkıntısını çektiğine dikkat çekildi. Yolsuzluk ve rüşvetin “Irak’ta siyasetin can damarı” olduğu iddia edilen haberde, BM’nin doğrudan bu nedenle projeleri hayata geçirmeyi seçtiği, bunu da “yerel kurumlardan daha fazla şeffaflık” taahhüdüyle yaptığı belirtildi.
UNDP gazeteye bir açıklama yaparak ‘yolsuzluğu ve kötü yönetimi tespit edecek ve önleyecek iç mekanizmalara’ sahip olduğunu belirtse de onlarca eski ve mevcut BM çalışanı, müteahhit, Iraklı ve Batılı yetkiliyle yapılan görüşmeler bunun tersini gösterdi. Buna göre BM, Saddam Hüseyin döneminden bu yana Irak’ta hakim olan ‘rüşvet kültürünü’ körüklüyor.
‘BU ÜLKEDE PARA VERMEDEN ALABİLECEĞİNİZ HİÇBİR ŞEY YOK’
Gazeteye konuşan üç çalışan ve dört müteahhit firmanın söylediğine göre, UNDP çalışanları iş adamlarından ‘sözleşme bedelinin yüzde 15’ine kadar’ rüşvet talep ediyordu. Bunun karşılığında çalışanlar da bu yüklenicilere UNDP’nin karmaşık ihale sürecinde yardımcı oldu. Bir müteahhit, “Kimse ödeme yapmadan sözleşme imzalayamaz. Bu ülkede hükümetten veya UNDP’den ödeme yapmadan alabileceğiniz hiçbir şey yok” dedi.
Bir UNDP çalışanı, bu durumun ortaya çıkmasını önlemek amacıyla anlaşmaların kağıt üzerinde değil ‘kişisel olarak’ yapıldığını açıkladı. Buna göre bazı ‘nüfuzlu’ Iraklılar da burada garantörlük yapıyordu. “Rüşvetten üçüncü şahıs da pay alıyor” diyen çalışan, müteahhitlerin ‘ilişkisi ve gücü olan kişileri’ seçeceğini söyledi. İddiaya göre, UNDP’nin inşaat projelerini denetlemek üzere görevlendirdiği hükümet yetkilileri de ‘paylarını alıyordu’.
‘YETKİLİLER ONAY KARŞILIĞINDA RÜŞVET ALDI’
Müteahhitler ve UNDP çalışanları, yetkililerin tamamlanmış projelerin resmi olarak onaylanması karşılığında şirketlerden rüşvet aldığını anlattı. İki müteahhit böyle bir ödeme yapmak zorunda kaldıklarını iddia etti. UNDP ise rüşvet ve şeffaflığın olmayışı konusundaki tartışmaları ‘çok ciddiye aldıklarını’, ‘dolandırıcılık ve yolsuzluğa sıfır tolerans’ gösterdiklerini belirtti. UNDP, yaptığı açıklamada, söz konusu politikanın UNDP çalışanlarının yanı sıra diğer tüm çalışanlar ve sorumlu taraflar için de geçerli olduğunu belirtti. (DIŞ HABER)
